Ontslag op staande voet is zeer ingrijpend en mag daarom niet zomaar worden gegeven. De wet stelt dan ook hoge eisen aan dit type ontslag. In de rechtspraak wordt zeer streng gecontroleerd of aan deze eisen is voldaan. De reden is dat de gevolgen voor een werknemer die op staande voet is ontslagen erg groot zijn. Naast dat je direct je baan verliest, kom je ook niet in aanmerking voor de WW of voor de transitievergoeding.
Ontslag op staande voet moet aan drie eisen voldoen:
- Er moet sprake zijn van een dringende reden.
- Het ontslag moet ‘onverwijld’, oftewel direct, worden gegeven.
- De dringende reden moet direct aan de werknemer worden meegedeeld.
Dit lijkt een overzichtelijk lijstje, maar het blijkt in de praktijk erg lastig om te voorspellen of het ontslag op staande voet door de rechter als terecht wordt gezien.
Wat is een dringende reden?
Of er sprake is van een dringende reden hangt uiteindelijk af van alle omstandigheden van het geval. De wet geeft een aantal specifieke voorbeelden van een dringende reden, zoals diefstal, fraude of mishandeling van de werkgever. Daarnaast kunnen er ook nog andere redenen een rol spelen die niet in de wet staan benoemd. Bovendien is het niet zo dat elke vorm van diefstal een dringende reden voor ontslag vormt.
Het gedrag van de werknemer moet zo ernstig zijn dat er van de werkgever niet kan worden verwacht om de arbeidsovereenkomst voort te zetten.
Bij de beoordeling houdt de rechter onder meer rekening met de aard en ernst van de opgegeven dringende reden, de duur van het dienstverband en de persoonlijke omstandigheden van de werknemer.
Wat betekent 'onverwijld' ontslag?
Onverwijld ontslag houdt in dat de werkgever snel moet handelen en meteen in actie moet komen zodra die op de hoogte is van de dringende reden. Als het op dat moment nog niet duidelijk is wat er precies aan de hand is, mag werkgever een onderzoek in (laten) stellen, maar dat onderzoek moet wel snel en efficiënt gebeuren. De werkgever mag de werknemer niet onnodig lang in onzekerheid laten over de uitkomsten van het onderzoek.
Duidelijke communicatie
Daarnaast moet de werkgever de reden voor het ontslag meteen en concreet duidelijk maken aan de werknemer. Als dat niet gebeurt of hij kan de opgegeven reden onvoldoende onderbouwen, dan kan de rechter het ontslag op staande voet vernietigen.
Voorkomen is beter dan genezen. Het is daarom verstandig om juridisch advies in te winnen voordat je overgaat tot ontslag op staande voet. Dit is vaak beter en vooral goedkoper dan achteraf pas een jurist inschakelen als de werknemer het ontslag aanvecht.
Dossieropbouw is essentieel
Als een ontslag op staande teruggedraaid moet worden, gaat dat bijna altijd gepaard met financiële compensatie voor de werknemer. Om nog maar te zwijgen over de kosten als de werknemer het ontslag succesvol aanvecht bij de rechter [BT1] (met een loonvordering in combinatie met de wettelijke verhogingen).
Waar loop je als werkgever dan zoal tegenaan? Het gaat in de praktijk nogal eens mis omdat te vaak de bekende ‘laatste druppel’ wordt aangegrepen als aanleiding voor het ontslag op staande voet. De druppel die de emmer doet overlopen wordt juridisch gezien niet altijd gekwalificeerd als dringende reden.
Een lastige werknemer kan niet zo maar op staande voet worden ontslagen. Daarom is het belangrijk een goed dossier op te bouwen en hierin de gespreksverslagen en (officiële) waarschuwingen vast te leggen. De rechtspraak laat zien dat een goed doortimmerd dossier ervoor kan zorgen dat die laatste druppel wél dringende reden kan zijn.
Vragen?
Heb je als werkgever vragen of je in jouw geval kunt overgaan tot ontslag op staande voet of wil je advies over dossieropbouw? Neem dan gerust contact met mij of één van mijn collega’s op.
Meer informatie
